Bir önceki yazımızda Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kaybı türlerinden “çıkma” konusunu ele almıştık ( Lütfen Bkz). Bu yazımızdaysa, yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kaybı türlerinden; “kaybettirme” ve “Türk vatandaşlığının iptali” üzerinde duracağız.
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kaybı türlerinden kaybettirme; Türk Vatandaşlık Kanunu (“TVK”) 29. maddesinde düzenlenmiştir. TVK 29. maddesinde; “Aşağıda belirtilen eylemlerde bulundukları resmi makamlarca tespit edilen kişilerin Türk vatandaşlığı Cumhurbaşkanı kararı ile kaybettirilebilir.” denilerek, üç bent halinde Türk vatandaşlığının kaybına sebep olacak eylemler sayılmıştır. Bu eylemler;
- “Yabancı bir devletin, Türkiye’nin menfaatlerine uymayan herhangi bir hizmetinde bulunup da bu görevi bırakmaları kendilerine yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise mülki idare amirleri tarafından bildirilmesine rağmen, üç aydan az olmamak üzere verilecek uygun bir süre içerisinde kendi istekleri ile bu görevi bırakmayanlar.” (TVK 29/1-a)
- “Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin her türlü hizmetinde Cumhurbaşkanının izni olmaksızın kendi istekleriyle çalışmaya devam edenler.” (TVK 29/1-b)
- “İzin almaksızın yabancı bir devlet hizmetinde gönüllü olarak askerlik yapanlar.” (TVK 29/1-c)
TVK 30/1. fıkrasında Türk vatandaşlığının kaybettirilmesinin ne zaman geçerlilik kazacağı; “Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi Cumhurbaşkanı kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren hüküm ifade eder” şeklinde düzenlenmiştir. TVK 30/2 fıkrasında ise kaybettirme kararının şahsi olduğu; “Kaybettirme kararları şahsidir, ilgilinin eş ve çocuklarına tesir etmez.” şeklindeki hüküm ile kaleme alınmıştır.
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kaybı türlerinden sonuncusu olan Türk vatandaşlığının iptali ise kanun koyucu tarafından TVK 31. maddesi vd. hükümlerinde düzenlenmiştir.
Türk vatandaşlığını kazanma kararı; kişinin yalan beyanda bulunması veya vatandaşlığı kazanmasında esas teşkil edecek hususları gizlemesi halinde gerçekleşmiş ise kazanılan vatandaşlığın kararını veren makam tarafından, vatandaşlık iptal edilecektir. (TVK 31)
TVK 32. maddesine göre; “İptal kararı, karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder. İptal kararı ilgili kişiye bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanan eş ve çocuklar hakkında da uygulanır”. Ancak Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 58/2. fıkrası uyarınca “İptal kararı, Türk vatandaşlığını kazanan kişinin Türk vatandaşlığını kazandıktan sonra doğan çocuğuna ve evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını kazanan eşine tesir etmez.”
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
