Çek; ticari ilişkilerde ödeme aracı olarak çok aktif şekilde kullanılan kambiyo senetlerinden biridir. Karşılıksız çek ise, çekin üzerinde yazılı miktardaki paranın bankada karşılığının bulunmaması anlamına gelir. Bir başka deyişle, bankadaki hesapta karşılığı bulundurulmadan keşide edilen çektir. Karşılıksız çeke ilişkin detaylı bilgilere yer verdiğimiz bir başka çalışmamız daha mevcuttur. Okumanızı tavsiye ederiz. (Bkz. İlgili Yazımız…)
Peki bir çekin karşılığının olmadığını nasıl anlarız? Öncelikle meşru çek hamilinin çeki süresinde bankaya ibraz etmesi gerekmektedir. Çekte ibraz süreleriyle ilgili yazımızı okuyarak konuya ilişkin daha kapsamlı bilgiler edinebilirsiniz. (Bkz. Bir Diğer Yazımız…) Çekin süresinde ibrazı neticesinde banka, çek yaprağında belirtilen tutarın banka hesabında karşılığı varsa ilgili miktarı meşru hamile verecektir. Eğer hesapta hiç karşılık yoksa da çekin arkasına karşılıksızdır kaşesi vuracak ve kanunda öngörülen yasal garanti tutarına kadar hamile ödeme yapmakla yükümlü olacaktır.
19.01.2018 tarihli 30306 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Çek Defterlerinin Baskı Şekline ve Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktarın Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (Sayı: 2010/2)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2018/1) ile karşılıksız çek için bankaların ödemekle yükümlü olduğu tutar 1.600,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu son değişiklikle 2010/2 sayılı Tebliğ’in 4. maddesi: “(1) Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için; a) Karşılığının hiç bulunmaması halinde, 1) Çek bedeli binaltıyüz Türk Lirası veya üzerinde ise binaltıyüz Türk Lirası, 2) Çek bedeli binaltıyüz Türk Lirasının altında ise çek bedelini, b) Karşılığının kısmen bulunması halinde, 1) Çek bedeli binaltıyüz Türk Lirası veya altında ise çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmi karşılığı binaltıyüz Türk Lirasına tamamlayacak bir miktarı, 2) Çek bedeli binaltıyüz Türk Lirasının üzerinde ise çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmi karşılığa ilave olarak binaltıyüz Türk Lirasını ödemekle yükümlüdür.” şeklinde olmuştur.
Maddeye göre; çek karşılığının hiç bulunmaması veya kısmen bulunması biçiminde ikili bir düzenleme yapılmış ve bunlar da kendi içinde çek bedelinin 1.600,00 TL’den daha çok ya da az olmasına göre sınıflandırılmış ve bunlara göre bankanın sorumluluğu belirlenmiştir.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
