Suçu ve suçluyu övme suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) “Kamu Barışına Karşı” suçlar kısmında madde 215’te “İşlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişiyi alenen öven kimse, bu nedenle kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması hâlinde, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Suç, seçimlik hareketli bir suç olup, bu seçimlik hareketler; işlenmiş olan bir suçun övülmesi ve işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişinin alenen övülmesidir. Suç, işlenmiş bir suçun övülmesi seçimlik hareketiyle ancak somut olarak işlenmiş bir fiilin övülmesiyle oluşabilmektedir. Şöyle ki; TCK’da düzenlenmiş olan dolandırıcılık suçunu övmek suçu oluşturmamaktadır. İşlenmiş suç ile kastedilen mahkeme tarafından cezanın verilmesine yer olmadığı kararı verilen ya da kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmiş olan suçtur. Dolayısıyla ilgili suç ancak ve ancak işlenmiş olan bir suçun övülmesiyle oluşabilmektedir. Aynı şekilde suçlu ise hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmiş olan ya da ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilmiş olan kişidir. Dolayısıyla hakkında bu kararların verilmiş olduğu kişiyi övmekle suç oluşabilmektedir. Suç şikayete tabi bir suç değildir. Ayrıca ilgili suç uzlaştırma kapsamına giren suçlardan da değildir.
Aşağıda sizlerle konu ile ilgili Yargıtay kararları paylaşmaktayız.
“…Kesin hükümle suç işlediği sabit olup mahkum edilen kişinin heykelinin yapılması övme niteliğinde olacağından heykelin yapılması kararı aşamasında etkin rol üstlenen sanık … hakkında sözleşmede imzası bulunduğu halde beraat hükmü kurulması yasaya aykırı ise de her iki sanık hakkında 11.04.2013 tarihli ve 6459 sayılı Kanunun 10. maddesiyle 5237 sayılı Kanunun 215. maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte kamu düzeni açısından açık ve yakın tehlikenin ortaya çıkması kriteri getirilmiş olup, bu yasal değişiklik doğrultusunda sanıkların eyleminin kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlike oluşturup oluşmadığı karar yerinde tartışıldıktan sonra hukuki durumlarının belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde mahkumiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir.” (Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2017/4221 K.)
“…Olay tutanağı ve tüm dosya kapsamına göre; sanığın DEV-GENÇ imzalı bildiriye istinaden üzerinde “… için ders yok, boykot var” yazısı bulunan ve “DEV-GENÇ” ibaresi yer alan pankartı, okul giriş kapasına asmaya çalıştığı esnada kolluk personelinin müdahalesi ile icra hareketlerini tamamlayamadığı somut olayda; asılmak istenen ancak güvenlik güçlerince engellenen pankart içeriğinin, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2007/9-69-99 Sayılı ve Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 05.06.2002 tarih 5079-6668 Sayılı kararlarında da işaret olunduğu üzere TCK’nın 215. maddesinde düzenlenen “kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde suçu ve suçluyu övme” suçunun oluşacağı, bu husustaki takdir ve değerlendirmenin mahkemeye ait olduğu da gözetilerek yapılan incelemede: Sanık hakkında TCK’nın 215. maddesinde tanımlanan suçu ve suçluyu övme suçunun unsurları ve cezalandırılma şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılarak sanığın hukuki durumunun takdiri yerine, yasal olmayan gerekçe ile yazılı şekilde propaganda suçundan mahkumiyetine karar verilmesi, bozma nedenidir.” (Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2017/4573 K.)
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
